بررسی توزیع فضایی مراکز جاذب جمعیتی نسبت به ساختار تکتونیکی شهر کرمان

نویسندگان

دکتر محسن پورخسروانی

دکتر حسین غضنفرپور

سیده الهام موسوی

چکیده

یکی از اصول اساسی که در برنامه ریزی شهری باید در نظر گرفته شود، چگونگی توزیع فضایی جمعیت نسبت به عوامل و زمینه های حادثه ساز برای جمعیت شهری است. زلزله از جمله مخاطراتی است که وقوع آن خسارات جبران ناپذیری را در پی دارد. با توجه به اینکه ساختار گسلی یک منطقه رابطۀ مستقیمی با زلزله خیزی آن دارد، شناخت ساختار گسلی و تکتونیکی می تواند باعث توزیع مناسب مراکز جمعیتی نسبت به این ساختارها شود؛ زیرا نواحی ای که در فاصلۀکمتر از پنج کیلومتر از گسل قرار دارند، نقاط بحرانی تلقی شده و هنگام وقوع زلزله بیشترین خطر تخریب در این نقاط وجود دارد. شهر کرمان به دلیل قرارگیری در یک منطقۀ لرزه خیز، همواره مورد تهدید زلزله است. این پژوهش سعی دارد توزیع فضایی مراکز جمعیتی شهر کرمان را نسبت به ساختار گسلی این شهر به روش توصیفی – تحلیلی بررسی نماید. بدین منظور ابتدا داده های تحقیق از سرشماری نفوس و مسکن سال 1390 شهر کرمان تهیه شد. سپس انواع گسل ها تا محدوده 30 کیلومتری شهر کرمان شناسایی شد و در نهایت توزیع نقاط جمعیتی در ارتباط با گسل های معکوس، امتداد لغز، عادی و فرعی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان می دهد که 669 مرکز از مراکز جاذب جمعیت در فاصلۀ 20 کیلومتری و 407 مرکز در فاصلۀ 30 کیلومتری از گسل معکوس، 274 مرکز در فاصلۀ 20 کیلومتری و 775 مرکز در فاصلۀ 30 کیلومتری از گسل امتداد لغز قرار دارند. همچنین 794 مرکز از مراکز جاذب جمعیت در فاصلۀ 20 کیلومتری و 282 مرکز در فاصلۀ 30 کیلومتری گسل نرمال، 699 مرکز در فاصلۀ 20 کیلومتری و 377 مرکز در فاصلۀ 30 کیلومتری از گسل اصلی قرار دارند. از طرفی 381 مرکز در فاصلۀ 4 کیلومتری و 500 مرکز در فاصلۀ 6 کیلومتری از گسل فرعی قرار دارند. همچنین 3 مرکز تجاری، یک مرکز بهداشتی- درمانی و 3 مرکز آموزشی فقط در فاصلۀ 800 متری از این نوع گسل قرار دارند. به طورکلی در منطقۀ مورد مطالعه مراکز تجاری و آموزشی کمترین فاصله را با انواع مختلف گسل ها داشته و مراکز ورزشی کمترین توزیع را در حداقل فاصله از انواع گسل دارند. با توجه به توزیع نامناسب مراکز جاذب جمعیت در منطقۀ مورد مطالعه لزوم برنامه ریزی مناسب و کارآمد جهت جلوگیری از خسارت های احتمالی در این منطقه بسیار ضروری است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

ثبت نام

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

توزیع فضایی مراکز خدماتی شهر کرمان نسبت به پدیده‌های ژئومورفیک

شهرها، زمین‌های وسیع و گسترده‌ای را به خود اختصاص می‌دهند، که این زمین‌ها از ترکیب واحدهای مختلف توپوگرافی و ‏ژئومورفولوژی تشکیل شده‌اند. هر اندازه شهرها توسعه و گسترش یابند، برخورد آنها با واحدهای مختلف ژئومورفولوژی و موضوعات ‏مربوط به آنها زیادتر می‌شود. از آنجا که واحدهای ژئومورفولوژی همیشه با پویایی و دینامیسم محیط طبیعی در ارتباط است، هر ‏گونه اقدام در راستای توسعه و عمران شهرها به نحوی با...

متن کامل

نگرشی بر ساختار فضایی بافت قدیم شهر کرمان

متن کامل

بررسی توزیع خدمات شهری در راستای عدالت فضایی (مطالعۀ موردی: مناطق چهارگانۀ شهر کرمان)

توسعۀ ‌‌خدمات شهری، یکی از مهم‌ترین محورهای تصمیم‌‌گیران برنامه‌‌ریزان ‌‌شهری است. در این میان توزیع فضایی، عادلانه و پایدار یکی از ساختارهای کلیدی برنامه‌‌ها و طرح‌‌ها برای همۀ انسان‌‌هاست. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش گردآوری داده‌ها، توصیفی- تحلیلی است. جامعۀ آماری تحقیق مناطق چهارگانۀ شهر کرمان می‌‌باشند. در راستای دستیابی به اهداف پژوهش، شاخص‌های بهداشتی و درمانی (کلینیک و...

متن کامل

بررسی توزیع فضایی مراکز انتظامی و رابطه آن با میزان جرم در شهر یزد

حضور مستمر و فعال نیروی انتظامی نقش موثری در برقراری امنیت و آرامش در سطح شهرها دارد. بنابراین توزیع عادلانه و مکفی مراکز انتظامی در فضاهای شهری عامل مهمی جهت تحقق این نیاز اساسی می‌باشد. بر این اساس این مقاله به تحلیل توزیع فضایی مراکز انتظامی سطح شهر یزد، با استفاده از نرم‌افزارهایGIS ، SPSS و Excel و در چارچوب روش تحقیق توصیفی- تحلیلی پرداخته است. در این راستا به سنجش درجه توزیع متعادل با اس...

متن کامل

بررسی توزیع فضایی مراکز انتظامی و رابطه آن با میزان جرم در شهر یزد

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}

عنوان ژورنال:

فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری- منطقه ای

ناشر: دانشگاه سیستان و بلوچستان

ISSN 2345-2277

دوره 5

شماره 17 2016

کلمات کلیدی

توزیع فضایی گسل مراکز جمعیتی کرمان

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com